|
|
|
Nội dung chi tiết
-
Xuất xứ
-
Miền Đông, Bà Rịa, Vũng Tàu, Miền Trung, Huế, Thừa Thiên, Bình Định,
-
Thể loại
-
Vè,
-
Câu số
-
-
Anh ngữ
-
-
Chủ đề
-
Quê Hương, Địa Danh, Buôn Bán, Sông Nước,Thời Gian,
-
Đặc tính bổ sung và lời giải câu đố
-
-
Ghi chú
-
Một số tác giả cho rằng tên loại thuyền này – ghe bầu có nguồn gốc từ ngôn ngữ Nam Đảo- “Gay Pràu”- tiếng Mã Lai là thuyền buồm. Ghe bầu có dáng hai đầu nhọn bụng thuyền phình to (bầu) lô lái và lô mũi cong. Thuyền cấu tạo có lòng cốt lòng thuyền ngăn thành từng khoang để chứa hàng. Có loại ghe bầu đáy bằng nan trên là ván be ghép với nhau bằng chốt mộng. Thuyền sử dụng lái lồi bánh lái cong theo lô lái sâu dưới lòng cốt. Lực đẩy thuyền là các lá buồm: buồm lòng buồm mũi ở hai đầu ghe. Mắt thuyền lớn dài xếp về phía sau. Ghe bầu thuộc loại thuyền lớn có thể trọng tải từ 50 – 100 tấn có thể chạy ngược gió bằng kỹ thuât “ chạy vát”.
-
Nội dung
-
Vè các lái (hát vô)
Ghe bầu các lái đi buôn
Đêm khuya ngồi buồn, kể chuyện ngâm nga
Bắt từ Gia Định kể ra
Anh em thuận hòa ngoài Huế kể vô
Trên thời ngói lợp tòa đô
Dưới sông thủy cát ra vô dập dìu
Trên thời vua Thuấn, vua Nghiêu
Ngoài dân, trong triều tòa chính sửa sang
Trên thời ngói lợp tòa vàng
Dưới dân buôn bán nghênh ngang chật bờ
Này đoạn các lái trở vô
Thuận An là chốn thuyền đô ra vào
Vát ra một đỗi khơi cao
Ta sẽ lần vào thì tới Cửa Ông
Nay đà giáp phủ Thuận Phong
Hòn Am, Cửa Kiểng nằm trong thay là
Nới lèo ráng bánh trở ra
Khỏi mũi Châu Mới thì ta lần vào
Ngó lên núi Ải rất cao
Ta sẽ lần vào Hồ Chuối, Hang Dơi
Ghe vô củi nước nghỉ ngơi
Hòn Hành nằm đó là nơi Cửa Hàn
Cửa Hàn còn ở trong xa
Ngoài mũi Sơn Trà lại có Hòn Nghê
Bãi Nồm, Bãi Bấc dựa kề
Mỹ Khê làng mới làm nghề lưới đăng
Ngó về Non Nước thẳng băng
Có chùa thờ Phật, Phật hằng linh thiêng
Lao Chàm nay đã gần miền
Hòn Lá, Hòn Lụi nằm liền Hòn Tai
Năm hòn nằm đó không sai
Hòn Khô, Hòn Dài lố nhố thêm vui
Ngó về Cửa Đợi thương ôi
Hòn Nồm nằm đó mồ côi một mình
Tam Ấp có rạn trời sinh
Bàn Than, Cửa Lở liên kinh An Hòa
Sa Cần, Châu Ổ bao xa
Ngoài mũi Cây Quýt thiệt là Tổng Binh
Lâm châm, cỏ ngựa trời sinh
Làng Gành, Mỹ Giảng ăn quanh Vũng Tàu
Nới lèo, ráng lái mau mau
Châu Me, Lò Rượu sóng xao Hòn Nhàn
Vát mặt xem thấy Bàn Than
Ngoài cù lao Ré nằm ngang Sa Kỳ
Quảng Ngãi, Trà Khúc núi chi?
Có hòn Thiên Ấn dấu ghi để đời
Hòn Sụp ta sẽ buông khơi
Trong vịnh, ngoài vời, núi đất mênh mang
Buồm giăng ba cánh sẵn sàng
Anh em chúng bạn nhiều đàng tư lương
Mỹ Á, Cửa Cạn, Hàng Thương
Chạy hết Bãi Trường xích thố băng băng
Vát ra khỏi mũi Sa Hoàng
Kìa kìa ngó thấy Tam Quan nhiều dừa
Hèn chi lời thốt thuở xưa
Nam thanh nữ tú đã vừa con ngươi
Gặp nhau chưa nói đã cười
Kìa mũi Từ Phú là nơi nhiều ghè
Non xanh nước biếc chỉnh ghê
Núi Hương, Gành Trọc dựa kề Lộ Giao
Ngó ra thấy lố Khô Cao
Ta sẽ đi vào cửa cạn Hà Ra
Bàu Bàng, Gành Mét bao xa
Trống Kinh, Hòn Đụn thiệt là Lố Ông
Ngó vô thấy mũi Vi Rồng
Hòn Lan, Nước Ngọt ăn vòng Hòn Khô
Trực nhìn Suối Bún, Vũng Tô
Ông Ầm nằm đó lớn to vô hồi
Thương cha nhớ mẹ bùi ngùi
Hòn núi Kẻ Thử có người bồng con
Nhớ lời thề nước hẹn non
Bồng con tạc đá ghi son để đời
Vũng Nồm, Vũng Bấc buông khơi
Trong vịnh ngoài vời, Hòn Cỏ, Hòn Cân
Nam Lò, Eo Vượt rần rần
San Hô, Mũi Mác ăn lần Hòn Mai
Cửa Giã có hòn án ngoài
Các lái thường ngày hay gọi Lao Xanh
Vũng Mú, trong vịnh ngoài gành
Cù Mông, Vũng Trích ăn quanh bãi liền
Gành Ba ai khéo đặt tên
Cảnh Dương, Gành Móm nối liền Vũng La
Bắt từ Vũng Lấm bương qua
Xuân Đài, Mũi Yến chạy qua Sông Cầu
Mái Nhà, Cát Xối liền nhau
Sơn thủy sắc màu tợ gấm kim quy
Ngó vô mây nước cực kỳ
Trong thì có mả, ngoài thì có lao
Giữa kinh có một Hòn Trào
Hòn Yến, Hòn Mác ăn vào Ma Liên
Hòn Chùa, Hòn Dứa nằm riêng
Chớp Chài nằm đó ăn liền Bãi Dinh
Ngó vô thấy tháp xinh xinh
Nới lèo, ráng lái Bãi Dinh dặm dài
Tuy Hòa cách chẳng bao dai
Qua khỏi nơi này tới cửa Đà Nông
Hòn Khô đá chất chập chùng
Thông trong có vịnh, giữa dòng có kinh
Mũi Nạy có Đá Bia xinh
Tạc để lưu truyền nối nghiệp Hùng Vương
Vũng Rô núi tấn bốn phương
Mịt mờ sơn thủy như sương tựa đồ
Bịt bùng chỉ một đường vô
Dầu nồm, dầu bấc không xô phía nào
Hòn Nưa không thấp không cao
Ta sẽ đi vào Bãi Võ sóng ngang
Hòn Gầm sóng vỗ đá vang
Chạy khỏi Cát Thắm lại sang Đồi Mồi
Anh em lời thốt thương ôi
Đi bảy ngày trời mới tới Bà Gia
Ngó vô bãi cát trường sa
Có đôi lưới bủa, có nhà thôn dân
Xa Cừ nay đã hầu gần
Lần qua Bãi Giếng lánh thân Trâu Nằm
Nam lò Hòn Khói tăm tăm
Cứt Chim, Hòn Bạc, Cây Sung, Chà Là
Nha Trang, Đất Chụt bao xa
Kẻ vô mua đệm, người ra mua chằng
Gặp nhau chào hỏi lăng xăng
Xùng xình Bãi Miễu, phăng phăng lướt vào
Nhìn ra Nội, Ngoại sóng xao
Vát mũi chạy vào Bãi Dài, Con Nghê
Chụt đèn ngó xuống chỉnh ghê
Ngó về Hòn Tý dựa kề Cam Linh
Mò O, Dỏ Tó rất kinh
Lại thêm Đá Vách dựa kề Vũng Găng
Vũng Găng, Đá Vách tựa thành
Hai bên núi tấn vây quanh như buồng
Mặc dầu thuyền đậu bán buôn
Nào ai đình trú ở luôn mặc lòng
Túi thơ bầu rượu rong chơi
Buồm giương ba cánh nhắm vời chạy ra
Nam mù mù, Hòn Chông, Bãi Lúa
Khỏi Ma Văn ới tới Phan Rang
Vũng Tròn lai láng nguồn cơn
Trông xa thăm thẳm là rừng Mũi Dinh
Qua Mũi Dinh cho liền Chín Vại
Tắt mặt trời các lái ra đi
Nhắm chừng bãi lưới một khi
Tây phương chỉ mũi lái thì gác Đông
Gò lèo ba cánh thẳng dong,
Cà Ná đã tới khu Ông đã gần
Lao Cau sóng vỗ rần rần,
Cà Ná Bực Lở cũng lần mà qua.
Gò lèo ráng lái gác ra,
Lòng Sông, Mũi Chọ thẳng ngay La Gàn
Ngó vô thuyền đậu nghênh ngang
Gành Son, Trại Lưới tiếng vang làng nghề
Cửa Duồng nay đã gần kề
Lạch kia Phan Rí ghe nghề xôn xao
Nhắm chừng Mũi Nhỏ băng qua
Vũng Môn, Đá Dựng đã xa Hòn Hường
Hòn Nghề, Quang Thí dựa nương
Hòn Rơm, Mũi Né là đường vô ra
Ghe thuyền tụ tập gần xa
Phú Hài, Phan Thiết ấy là trạm trung
Hỡi ai đốn củi Gành Thông
Sơn lâm một gánh chất chồng hai vai
Kê Gà nay đã đến nơi
Anh em làm lễ một hồi cho qua
Nới lèo, quay lái trở ra
Hòn Lan, Cửa Cạn ấy là Tam Tân
Sóng ào ào, buồm giương ba cánh
Chạy một hồi tỏ rạng La Gi
Hòn Bà, Rạn Gõ một khi
Ngoài khơi Rạn Đập, trong ni Rạn Hồ
Buồm giương ba cánh chạy vô
Hòn Bà, Hóc Kiểm quanh co Hồ Tràm
Kim ngân lễ vật cúng dường
Lâm râm khấn nguyện lòng thường chớ quên
Bãi Giống chạy thẳng Xích Ram
Lưới Rê qua khỏi, Rạn Cam nằm ngoài
Ngoài Ba Lũy sóng rền Cửa Cạn
Vát một hồi tỏ rạng Thùy Vân
Ngoài Kỳ Vân trong liền Giếng Bộng
Vát một hồi lồng lộng ra khơi
Ba non chót vót cao vời
Muốn cho khỏi rạn phải lơi ra ngoài
Vũng Tàu kia đã đến rồi
Trình đồn, rồi lại thẳng nơi Sài Gòn
Nhà Bè nước chảy chia hai
Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về
(Vè các lái hát vô)
Quay về danh sách
;
|
