Home T́m Ca Dao Diễn Đàn T́m Dân Ca Phổ Nhạc T́m Câu Đố T́m Chợ Quê Góp Ư Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 

 

   

Hội thổi cơm thi làng Phù Đổng

Mạnh Hà

Trong các lễ hội cổ truyền c̣n được bảo tồn đến nay, hội thổi cơm thi ở thôn Lương Quy, xă Xuân Nộn, huyện Đông Anh, cách nhau khoảng 25km về phía Bắc có thể nói là độc đáo và hấp dẫn.

Cụ Nguyễn Thế Thỉ 86 tuổi, người cao tuổi nhất thôn Lương Quy kể lại: vào đời Hùng Vương thứ sáu, khi Thánh Gióng trên đường đuổi giặc Ân đi qua thông Lương Quy th́ rất đông trai làng theo ông đánh giặc. Để kịp cho các hàng trai của quê hương được ăn uống no nê trước lúc ra trận, các bô lăo trong làng đă họp bàn khẩn cấp, chỉ huy mọi người tích cực chuẩn bị nấu cơm để khao quân.

Được quê hương cổ vũ, 50 chàng trai hăng hái lên đường cùng Phù Đổng Thiên Vương đánh giặc. Sau khi chiến thắng trở về, ba trai làng giỏi nhất được triều đ́nh phong tước "Tam vị Đức Đại Vương". Cũng từ đấy hội nấu cơm thi ra đời bảo tồn đến ngày nay. Vào ngày 6 tháng 2 âm lịch hàng năm, nhân dân Xuân Nộn và khách thập phương tổ chức lễ hội cúng tế "Tam vị Đại Vương".

Trước năm 1945, khi đời sống của nhân dân "phong đăng hoa cốc", tức là được mùa, khoảng từ 3 đến 5 năm nhân dân mới tổ chức hội thổi cơm thi. Đến đầu những năm 1990, đời sống nhân dân nơi đây đă có những khởi sắc, hội thổi cơm thi lại được tổ chức trong khoảng thời gian từ 3-5 năm một lần vào ngày 6 tháng 2 âm lịch.

Cuộc thi được tổ chức tại sân đ́nh, có 4 giáp trong làng: Đông, Tây, Nam, Bắc tham dự. Mỗi giáp cử năm chàng trai khoẻ mạnh, xưa th́ mặc áo dài đen, đầu đội khăn nhiễu, lưng thắt khăn xanh; ba cô gái mặc áo mớ ba, quần lĩnh, yếm đào, lưng thắt khăn điều. Ngày nay trang phục có đơn giản hơn: nam mặc áo đỏ, đầu quấn khắn đỏ, nữ mặc áo dài trắng, cuộc thi chủ yếu dành cho nam, c̣n nữ dự thi têm trầu cánh phượng.

Một hồi trổng nổi lên, trên sân đ́nh các chàng trai, cô gái đại diện cho các giáp ra mắt dân làng. Khi có ba hồi trống điểm, những lá cờ hội được các trai làng phất lên, chia làm ba cánh tượng trưng cho ba đạo quân của của ba Đức Đại Vương khi phất cờ đánh giặc Ân. Cờ tung bay phấp phới khi ba vị vinh quy bái tổ. Tiếp đến là biểu diễn múa kiếm thể hiện uy lực của các đạo quân. Khi ba hồi trổng tiếp nổi lên, cuộc thi chính thức bắt đầu: đại diện các giáp chạy lên lấy thẻ. Các thiếu nữ của các giáp lên nhận trầu cau để thi têm trầu cánh phượng, cuộc thi đ̣i hỏi mỗi người phải có bàn tay khéo léo, kỹ thuật thuần thục để tạo nên những miếng trầu như đôi cánh phượng đang bay.

Khi các thiếu nữ thể hiện tài năng của ḿnh trong cuộc thi bổ cau, têm trầu, th́ trai làng các giáp bắt đầu thi chạy lấy nước được dựng trong các nồi đất nhỏ, địa điểm lấy nước cách xa trên 1 km. Khi về đến sân đ́nh, các giáp nhận thóc để giă gạo bằng cối đá. Tiếp đến các chàng trai chuẩn bị thanh giang hoặc thanh nứa cọ xát vào những thanh xoan ngâm nước được phơi khô đè lên rơm (hoặc rác) để tạo ra lửa. Đây là nét độc đáo của hội thổi cơm thi: bằng kỹ thuật điêu luyện, bằng kinh nghiệm để tạo ra lửa nhanh trong thời gian ngắn nhất. Khi đă có lửa, các hàng trai thi bắt gà được ban tổ chức thả ra để làm thịt lễ thánh. Đồng thời các chàng trai lại phải nhanh chóng vo gạo nấu cơm. Nồi nấu cơm được kẹp chặt bằng những thanh tre già, trong tiếng trống rộn ràng, tiếng cổ vũ của người xem, từng giáp một vừa đi vừa thổi cơm ṿng quanh sân đ́nh, người cầm bó đuốc, người cầm nồi cơm, người canh chừng cơm sôi, cứ như thế cho đến khi hết thời gian và phần đóm qui định. Sau đó, dùng khăn ướt nắm cơm thành từng nắm. Cơm yêu cầu phải chín, dẻo, thơm .... Mỗi công đoạn của cuộc thi đều được điểm, giáp nào giành thắng lợi chung cuộc sẽ được làng ban thưởng, phần lớn là các phần thưởng tượng trưng.

 

Lễ Hội Miền Bắc

 
Hội Thăng Long 1000 Năm
Đền Hai Bà Trưng
Hội Rằm Trung Thu
Hội làng Đăm
Hội Tết Âm Lịch
Hội Quang Trung
Hội Lệ Mật
Hội Đền An D. Vương
Hội Thánh Gióng
Hội Triều Khúc
Hội đền Trèm (Chèm)
Hội Đền Bà Tấm
Hội Làng Bát Tràng
Hội Hồ Ba Bể
Hội Chùa Hương
Hội Chùa Keo
Hội Chùa Thầy
Hội đền Kiếp Bạc
Hội Đền Cổ Loa
Hội đền Chử Đồng Tử
Hội Đền Cửa Ông
Hội Đền Đô
Hội Đền Hùng
Hội Đền Thương
Hội Đống Đa
Hội Đền Đồng Nhân
Hội Đ́nh Châm Khê
Hội chọi trâu Đồ Sơn
Hội Lim
Hội Làng Cổ Trai
Hội đền Đồng Nhân
Hội vơ vật Liễu Đôi
Hội Lồng Tồng
Hội Phủ Giầy
Hội Trường Yên
Hội Yên Tử
 
Trở Về Trang Lễ Hội
 

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Kỹ Thuật Truy Tầm

Hoàng Vân

Sưu tầm Nhạc Dân Ca

Julia Nguyễn
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 03/24/16