Đâu là thấp, đâu là cao (Đáp)
Đất thấp, trời thì cao
Ngọn đèn sáng tỏ hơn sao trên trời
Chiếu hoa, em trải anh ngồi
Khi buồn thơ thẩn ra chơi vườn đào
Con mắt anh sắc hơn dao
Trứng gà phơn phớt lòng đào hỡi anh
Tre non trong trắng ngoài xanh
Gương tàu soi to mặt anh mặt nàng
Chỉ ngũ sắc xanh, đo,û trắng, vàng
Bùa yêu ăn phải dạ càng tương tư
Đôi ta năm đợ tháng chờ
Cái khăn em đội phất phơ trên đầu
Con mắt anh liếc sắc hơn dao cau
Cau non tiện chũm cho nhau ăn cùng
Một quan là sáu trăm đồng
Một cây là sáu trăm cành
Một cành là sáu trăm hoa
Thưa anh em đã giải ra
Mong anh kết nghĩa giao hòa cùng em!
Bạn hẹn với ta mồng bốn tháng giêng (3)
Trông hoài không thấy bạn hiền vãng lai
Bạn hẹn với ta mồng bốn tháng hai
Tiết xuân con én đưa thư đã rồi
Tháng ba tháng tư ta không thấy bạn thời thôi
Chim kêu thỏ thẻ trước nơi sân hòe
Tháng sáu tháng bảy ta chẳng thấy nhắn nhe
Chim kêu nhỏ nhẻ mùa hè sang thu
Chim kêu vượn hú cu gù
Cây khô lá rụng mịt mù tang thương
Tháng bảy tháng tám tháng chín mưa trường
Hết khi ta nhắn gởi hết lời ta lại qua
Tháng mười tháng mười một nước cháy mưa sa
Dương khí tiết lạnh bạn với ta xa vời
Còn mình tháng chạp bạn ơi ,
Niên tàn nguyệt tận bạn phải tính cho rồi mưu chi
Về nhà ngửa bàn tay ra tính lại tính đi
Tháng thời mười hai tháng mùa y bốn mùa
Chuỗi sầu ai khéo thêu thùa
Đớn đau dạ ngọc chát chua lá gan vàng
- Bớ em ơi một năm mười hai tháng
Một tháng ba mươi ngày
Lạ lùng bắt gặp chàng đây
Có mấy câu nầy em đoán chưa ra
Nếu mà anh giảng cho ra
Thì em kết nghĩa giao hòa cùng anh
Cái gì trong trắng ngoài xanh
Cái gì soi tỏ mặt anh mặt nàng
Cái gì xanh đỏ trắng tím vàng
Cái gì ăn phải dạ càng tương tư
Cái gì năm đợi tháng chờ
Cái gì tiến chũm phjơi khô để dành
Cái gì mà đổ vào xanh
Cái gì nó ở trên cành nó lại tốt tươi
Cái gì làm bạn với trời được trăm năm
Cái gì chung chiếu chung chăn
Cái gì làm bạn với trăng đêm này
Cái gì nó bé nó cay
Cái gì nó bé nó hay cậy quyền
- Quả bí đao trong trắng ngoài xanh
Gương tàu soi tỏ mặt anh mặt nàng
Chỉ ngủ sắc xanh đỏ trắng tím vàng
Bùa yêu ăn phải dạ càng tương tư
Nhân duyên năm đợi tháng chờ
Cau non tiện chũm, phơi khô để dành (*)
Thịt cá thì đổ vào xanh
Cái hoa thiên lý nó ở trên cành nó lại tốt tươi
Sầu đâu trong héo ngoài tươi
Ông Bành Tổ làm bạn với Trời được tám trăm năm
Vợ chồng chung chiếu chung chăn
Thằng (Chú) Cuội làm bạn với trăng đêm ngày
Hạt tiêu nó bé nó cay
Đồng tiền nó bé nó hay cậy quyền
Anh nay đã giải hết liền
Vậy anh xin kết nhân duyên cùng nàng
Ở đâu năm cửa, nàng ơi ! (Hỏi)
Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
Sông nào bên đục bên trong ?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh ?
Ðền nào thiêng nhất tỉnh Thanh ?
Ở đâu lại có cái thành tiên xây ?
Ở đâu là chín từng mây ?
Ở đâu lắm nước, ở đâu nhiều vàng ?
Chùa nào mà lại có hang ?
Ở đâu lắm gỗ thời nàng biết không ?
Ai mà xin lấy túi đồng ?
Ở đâu lại có con sông Ngân-Hà ?
Nước nào dệt gấm thêu hoa ?
Ai mà sinh ra cửa, ra nhà, nàng ơi ?
Kìa ai đội đá vá trời ?
Kìa ai trợ thuỷ cho đời được yên ?
Anh hỏi em trong bấy nhiêu lời,
Xin em giảng rõ từng nơi từng người
- Thành Hà-nội năm cửa, chàng ơi !
Sông Lục-đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng.
Nước sông Thương bên đục bên trong,
Núi đức thánh Tản thắt cổ bồng mà lại có thánh sinh.
Ðền Sòng thiêng nhất tỉnh Thanh,
Ở trên tỉnh Lạng, có thành tiên xây.
Trên trời có chín từng mây,
Dưới sông lắm nước, núi nay lắm vàng.
Chùa Hương-tích mà lại ở hang ;
Trên rừng lắm gỗ thời chàng biết không ?
Ông Nguyễn Minh-Không xin được túi đồng,
Trên trời lại có con sông Ngân-hà.
Nước Tàu dệt gấm thêu hoa;
Ông Hữu-Sào sinh ra cửa, ra nhà, chàng ơi !
Bà Nữ-Oa đội đá vá trời ;
Vua Ðại-Vũ trị thủy cho đời yên vui.
Anh hỏi em trong bấy nhiêu lời,
Em xin giảng rõ từng nơi từng người.
Quê Hương,Đất Nước,Đất Nước,Di Tích, Thắng Cảnh, Hành Chính, Hành Chánh
Ngó xuống Dây Thép thấy nhà hàng Mô-ranh
Ngó lên lầu ông Sứ thấy cờ đỏ cờ vàng cờ xanh
Trước thời lại có Cầu Ngang
Ngó qua Ô Sắt thanh nhàn hiển vinh
Chốn đất Hàn ai cũng thấy khinh
Ngó lên lầu ông Tây rải rác rung rinh như trờI
Kho bạc là cảnh ăn chơi
Ông Cò bô-lít có nơi bắt tù
Ngó lên lầu ông Cố cao hơn các sở, không nơi nào bằng
Et-ta-ca đèn điện sáng trưng,
Ngó xuống đồn lính, nghe tiếng kèn khố xanh
Thương người lính chiến dặm trường,
Ngó lên kho thuốc gần đường Ga Tô
Cảnh đất Hàn là cảnh buya-rô
Ngó lên ga lớn xe vô chín giờ
Bạn hàng rước khách ngẩn ngơ
Kè đi xe điện người chờ xe tay
Cảnh Non Nước nước non có tự bao giờ
Mà đây Non Nước đứng chờ đợi ai
Khách trần mơ cảnh thiên thai
Qua chơi Non Nước nhớ hoài nước non
Ngũ Hành nức tiếng nay viếng cảnh giang sơn
Trèo mấy tầng đến động Tàng Chơn
Đá bao phủ tứ bề vùng tĩnh mịch
Đá bao phủ tứ bề vùng tĩnh mịch
Này hang Gió, này hang Dơi, này Chiêm Thành di tích
Tường rêu phong mốc hết nhuộm muôn màu
Nơi xanh lè nơi đen thủi nơi khoe mình cóc nơi phủ da thau
Bức họa đủ lắm màu trông đẹp nhỉ
Khen bấy kỹ sư trời xếp đặt
Giữa đá xanh mà đục khoét cái hang sâu
Thơ đề vịnh kể biết bao nhà thi bá
Ngọn bút thần không tả nổi non tiên
Khi bước chân ra gió thoảng mùi thiền
Nào Linh ứng nào Tam Thai
Đó phải chăng người thoát tục
Ngoài chùa động còn nơi ngoạn mục
Vọng Giang Đài 6 kiến trúc đã bấy lâu
Bước chân lên đủ hoa gấm trăm màu
Sóng lẫn núi khéo bao vùng thôn lạc
Đài Vọng hải lại nhiều cảnh khác
Biển mênh mông sóng bạc vợi chân trời
Rõ xinh thay bức vẽ tuyệt vờI
Nhà thì thợ khéo vẽ vời nên diệu cú
Nhật nguyệt cửu thiên hồi động khẩu
Ba đào vạn khoảnh đảm nhan yêu.
Bụi trần danh lợi chứa bao nhiêu
Cây với núi cùng nước thủy triều chưa rửa sạch
Nhắn nhủ bạn tao nhân mặc khách
Đấy danh lam thắng cảnh nước nhà ta
Non bồng nào phải đâu xa.
Đâu là thấp, đâu là cao? (Vấn)
Cái gì sáng tỏ hơn sao trên trờỉ
Cái gì em trải anh ngồi
Bao giờ thơ thẩn ra chơi vườn đào?
Cái gì mà sắc hơn dao
Cái gì phơn phớt lòng đào thì em bảo anh?
Cái gì trong trắng ngoài xanh?
Cái gì soi tỏ mặt anh mặt nàng?
Cái gì xanh, đỏ, trắng, vàng?
Cái gì ăn phải dạ càng tương tư?
Cái gì năm đợi tháng chờ?
Cái gì em đội phất phơ trên đầu
Cái gì sắc hơn dao cau
Cái gì tiện chũm cho nhau ăn cùng?
Một quan là mấy trăm đồng?
Một mối tơ hồng là mấy trăm dây
Một cây là mấy trăm cành?
Một cành là mấy trăm hoa
Yêu cầu em giảng cho ra
Thì anh kết nghĩa giao hòa cùng em
Trích đoạn Hò Bả Trạo
Tổng hậu (xướng) :
Án nội lễ nghi chỉnh túc
Đăng chúc huy hoàng ..
Truyền cho bả trạo lường ban
Xếp chèo vào bái yết.
Trạo (đồng thanh) : Dạ ?
Tổng hậu :
Xuân thu lộ tiết
Thốn niệm thanh hương
Tửu cúc trà lan
Hạ các đẳng cung kiên
Ớ bả trạo ! Cái (1) khai thuyền hầu trạo.
Trạo (đồng thanh) : Dạ !
(Lúc này tất cả đứng dậy, xốc chèo lên nách, theo tiếng phách của tổng tiền, tiến vẽ nơi trình diễn (hoặc nơi đặt quan tài cá ông).
Đồng thanh : Hạ thiên quan thủy sắc
Hốt nhật chiếu huy hoàng
Khai thuyền hầu linh vị
Đẳng bá trạo quý vương !
Đẳng bá trạo vương !
(Các con trạo làm động tác chèo)
Tổng hậu (tay lúc nào cũng làm động tác giữ chèo lái)
xướng :
Chói rạng hai vầng nhật nguyệt
Thẳm sâu một dải giang hà
Ngàn năm vang tiếng âu ca
Muôn thuở đên ơn báo bổ
Dâng tế lễ cầu ngư lạc lợi
Đội ơn nhuần lụy nhỏ chứa chan.
....... Còn nữa) Vì bài quá dài mời Xem trọn bài hát tại: http://e-cadao.com/tieuluan/phongtuctapquan/hatbatrao.htm
Tháng giêng ăn tết ở nhà
Tháng hai cờ bạc, tháng ba hội hè.
Tháng tư đong đậu nấu chè
Ăn tết Đoan Ngọ trở về tháng năm.
Tháng sáu buôn nhãn bán trăm
Tháng bảy ngày rằm xá tội vong nhân.
Tháng tám chơi đèn kéo quân
Trở về tháng chín, chung chân buôn hồng.
Tháng mười buôn thóc, bán bông
Tháng một, tháng chạp nên công hoàn thành.
Thằng Bờm có cái quạt mo
Phú ông đòi (xin) đổi ba bò chín trâu
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy trâu
Phú ông đòi đổi ao sâu cá mè
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy mè
Phú ông đòi đổi một bè gỗ lim
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy lim
Phú ông đòi đổi con chim đồi mồi
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy mồi
Phú ông đòi đổi nắm xôi: Bờm cười
Trên trời có lửa mình ơi
Có mưa có nắng có người ta mong
Trên trời có vua Thần Nông
Lại có chú Cuội ngồi trong trăng già.
Tua rua trên bốn dưới ba
Nhị thập bát tú gọi là thất tinh.
Một đàn cò trắng bay quanh
Cho loan nhớ phượng, cho mình nhớ ta
Mình nhớ ta như cà nhớ muối
Ta nhớ mình như cuội nhớ trăng
Mình về mình nhớ ta chăng ?
Ta về ta nhớ hàm răng mình cười
Em là con gái nhà giàu
Mẹ cha thách cưới ra màu sinh sao
Cưới em trăm tấm gấm đào
Một trăm hòn ngọc, hai mươi tám ông sao trên trời
Tráp tròn dẫn đủ trăm đôi
Ống thuốc bằng bạc, ống vôi bằng vàng
Sắm xe tứ mã đem sang
Để quan viên họ nhà nàng đưa dâu
Ba trăm nón Nghệ đội đầu
Một người một cái quạt Tàu thật xinh
Anh về sắm nhiễu Nghi Ðình
May chăn cho rộng ta mình đắp chung
Cưới em chín chĩnh mật ong
Mười cót xôi trắng, mười nong xôi vò
Cưới em tám vạn trâu bò
Bảy vạn dê lợn, chín vò rượu tăm
Lá đa mặt nguyệt hôm rằm
Răng nanh thằng Cuội, râu hàm Thiên Lôi
Gan ruồi mỡ muỗi cho tươi
Xin chàng chín chục con dơi góa chồng
Thách thế mới thỏa trong lòng
Chàng mà lo được thiếp cùng theo chân
Thằng Cuội ngồi gốc cây đa
Bỏ trâu ăn lúa gọi cha ời ời,
Cha còn cắt cỏ trên trời,
Mẹ còn cỡi ngựa đi mời quan viên (*)
Ông thời cầm bút cầm nghiên,
Ông thời cầm tiền đi chuộc lá đa!
Ba đồng một mớ trầu cay
Sao anh không hỏi những ngày còn không?
Bây giờ em đã có chồng,
Như chim vào lồng, như cá cắn câu
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ,
Chim vào lồng biết thuở nào ra
Anh kia thợ mộc thợ nhà
Hỏi anh đục một trăm lỗ anh đục đầu vào lỗ mô
- Tôi làm thợ mộc đục nhà
Đục cột đục kèo đục xuyên đục trính
Muốn lắp thì tôi phải đục lỗ xà
Sẵn cái đà tôi đục luôn lỗ mẹ lỗ con!
Giương cung bắn xỉ con cò
Thường ngày thường tới thường mò cá tôm
Hữu nhãn vô châu thầy thấy đâu thầy bắn
Ra tận chiến trường trắng trợn mắt mây
- Hữu nhãn vô châu thầy cũng thấy mờ mờ
Dù bắn không trúng thầy rờ thầy đâm.
