Ba mươi anh đi lễ Tết
Mồng một anh chẳng lạy bàn thờ
Thương nhau sao nỡ hững hờ
Hiếu trung chi đó biểu em chờ cho uổng công
- Ba mươi anh lo hương đèn vọng vái
Mồng một anh lo hương khói trong nhà
Mồng hai anh mới đảo lai
Thấy nhà em quá đỗi sơ sài
Em mượn anh làm phúc thắp vài lọn nhang
Gái khôn mới biết dạ chàng
Mồ cha dứa dại phụ phàng duyên anh.
Ai lên Hương Tích Chùa Tiên
Gặp cô sư Bác anh khuyên đôi lời
Đem thân làm kiếp con người (cái kiếp người)
Tu sao cho trọn nước đời mà tu
Chùa Tiên cao tít tịt mù
Bao la ngàn Hống mây mờ giăng giăng.
Ai làm Ngưu Chức (*) đôi đàng
Để cho quân tử đa mang nặng tình
Thuyền quyên lấp ló dạng hình
Em đành chẳng chịu gởi mình cho anh
Trách ai nỡ phụ lòng thành
Đêm nằm thổn thức tam canh ưu sầu
Ai làm ra cuộc biển dâu (*)
Gối luông chẳng đặng giao đầu từ đây.
Nói thương mà ở chẳng thương
Đi đâu mà để buồng hương lạnh lùng.
Đêm qua khi lạnh khi nồng
Khi đắp áo ngắn khi chung áo dàị
Bây giờ chàng đã nghe ai
Áo ngắn chẳng đắp, áo dài không chung?
Ta về ta tắm ao ta (2)
Chàng ơi hai chữ "quốc gia" chớ lầm
Vì ai gió thét mưa gầm
Vì non vì nước vì căm quân thù
Được ai sướng, mất ai lo
Mà đem xương máu đền bù cho ai
Khuyên chàng nghĩ kỹ kẻo sai
Vì hồn nước đó gọi ai xa vời.
Tháng giêng, tháng hai, tháng ba, tháng bốn, tháng khốn, tháng nạn
Đi vay đi dạm, được một quan tiền
Ra chợ Kẻ Diên mua con gà mái
Về nuôi ba tháng; hắn đẻ ra mười trứng
Một trứng: ung, hai trứng: ung, ba trứng: ung,
Bốn trứng: ung, năm trứng: ung, sáu trứng: ung,
Bảy trứng: cũng ung
Còn ba trứng nở ra ba con
Con diều tha
Con quạ quắp
Con mặt cắt xơi
Chớ than phận khó ai ơi!
Cuốc lẻ đôi, cuốc ngồi than khóc
Huống chi hai đứa mình phân tóc rẽ tơ
Kẻ đi Bình Thuận người chờ Quảng Nam 1.
Cuốc này lao động gò hang
Cuốc này tỉnh giấc yên nhàn hư không
Sớm mai vác cuốc thăm đồng
Anh lo tháo nước chị trồng thêm cây
Mưa hòa gió thuận về đây
Đá mềm chân cứng ta xây dựng đời
Mùa chiêm lúa chín bời bời
Trâu no rạ ngọt người vui thóc vàng
Bây giờ đây, xóm kia làng
Xưa kia đây núi kia ngàn hoang vu
Ngày qua cỏ cháy đồng khô
Ngày mai lúa vựa khoai bồ mang mang
Cày sương nào những trai làng
Cấy trăng nào những cô nàng xứ quê
Ruộng xanh sớm tối đi về
Xe sông chở nước trưa hè lên cao
Hò khoan hỡi hỡi đồng sao
Đêm đêm sáng cả Nam Tào Bắc Tinh
Sá chi cung tạ lăng đình
Rồng bay phụng múa mà tình trống không
Ở đây tre lũy rơm đồng
Thôn đoài thương mến thôn đông một nhà
Hò khoan này khúc âu ca
Mồ hôi thấm đất sữa hòa nuôi cây
Biên thùy bụi đỏ mù bay
Súng kia cùng với cuốc này tương lai.
Đêm nay với chiếc màn không
Ngày đêm em chỉ mong anh trở về
Anh đi quên cả lời thề
Để em ở lại chịu bề xấu xa
Xóm làng tất cả tăng gia
Ai ai cũng nói anh đà theo Tây
Anh đi em ở lại đây
Mang danh hổ nhục với bầy con thơ.
Ba thu em đã đợi chờ
Cha già mẹ yếu ngóng chờ đợi anh
Anh đi em phải cam đành
Màn đơn chiếu kép năm canh một mình
Anh đi quên cả gia đình
Quên người vợ thảo của mình năm xưa
Hôm nay giữa lúc về trưa
Em ngồi nghĩ đến tình xưa ngọt ngào
Thư em ba chữ gửi vào
Mong anh trở lại để đồng bào đợi trông.
Nghĩ đời mà tủi cho đời
Nín đi cũng tức nói thời luỵ sa
Từ Tây bảo hộ nước ta
Mấy thầy tú cử nằm nhà chồm hôm
Chữ lễ chữ nghĩa thì hắt xuống sông
Chữ a chữ ă lại bồng trên tay
Trắng đen lẫn lộn thiệt hay
Tiếc công mẹ cấy cha cày nuôi con
Dốc lòng vẽ đặng mày son
Trước hiển vinh cha mẹ sau thân con được chút tình
Ngày nay quan lại sử kinh
Kẻ la-tinh người quốc ngữ bỏ chữ mình thất cơ
Ngồi buồn họa phú ngâm thơ
Ngâm thơ họa phú bơ vơ một mình.
Nước mưa róc rách trên đèo
Ngựa đua xuống biển, thuyền chèo lên non
Trai lòng trinh gặp gái lòng son
Tỷ như phu phụ sinh con đầu lòng
Cây lê cây lựu cây tòng
Ba bốn cây dụm lại đứng đòng ra hoa (*)
Trực nhìn đầu non hoa nở
Cảm thương mụ vợ không con
Cớ mần răng vô cớ hao mòn
Sợ e thác nhục, xương còn bọc da
Ra đường thấy vợ người ta
Mập mịa chắc chắn vợ nhà khô khan
Đêm nằm tôi thở tôi than
Cầu trời khấn phật cho nàng sinh thai
Bất kỳ con gái con trai
Sanh đặng một chút hôm mai thỏa lòng
Vợ chồng tôi cui cút một mình
Không con, có của để dành ai ăn
Vừa may sinh đặng một thằng
Lại bỏ lăn bỏ lóc, bò lăn trên giường
Đêm năm tôi nghĩ tôi thương
Tôi lại bên giường tôi hôn cái bụng
Nó làm nũng nó ốm, tôi phải khắn vái con gà
Đền chừng hết khóc hết la
Ăn ngon nằm ngủ tôi mới là mừng vui
Tiếc công vợ chồng tôi đẻ vợ chồng tôi nuôi
Nuôi ba bốn tháng, gia tài vì nó sạch trơn!
Bữa của nó có trống, bữa ngủ có đờn
Sanh đặng một chút, thật cầm hơn bạc vàng
Vợ tôi đẻ dậy, hết vàng
Đêm nào đêm nấy, tôi chàng ràng một bên
Nó ngầy, nó nói không nên
“Để con nó ngủ anh lên nhà trên anh nằm”
Nửa đêm tôi xuống thăm
Tôi thương mẹ con nó nằm đêm lạnh chân co
Phận tôi chẳng có lo
Sợ con cảm lạnh bụng tôi đắn đo không đành
Bữa của nó có trống, bữa ngủ có dòn
Sanh đặng một chút, thật cầm hơn bạc vàng
Vợ tôi đẻ dậy hết vàng (*)
Đêm nào đêm nấy, tôi chàng ràng một bên
Nó nầy nó nói không nên
Để con nó ngủ anh lên nhà trên anh nằm
Nửa đêm tôi xuống thăm
Tôi thương mẹ con nó nằm đêm lạnh chân co
Phận tôi chẳng có lo
Sợ con cảm lạnh tôi, bụng đắn đo không đành
Hoa phi đào phi cúc
Sắc phi lục phi hồng
Trơ như đá vững như đồng
Ai xô không ngã, ngọn gió lồng không xao
Mỉa mai cụm liễu cửa đào
Ong qua muốn đậu, bướm vào muốn bu
Bốn mùa đông hạ xuân thu
Khi búp, khi nở, khi xù, khi tươi
Chúa Xuân ngó thấy mỉm cười,
Sắc hay vương vấn mấy người tài danh.
Có bông, có cuống, không cành
Ở trong có nụ, bốn vành có tua.
Nhà dân cho chí nhà vua
Ai ai có của cũng mua để dành.
Tử tôn do thử nhi sanh,
Bạch huê mỹ hiệu xin phành ra coi.
Đêm nằm tôi nghĩ tôi rầu
Làm dâu thật khổ từ đầu chí đuôi
Ra thân tối mặt vùi đầu
Các chị sung sướng riêng dâu mẹ hành
Chê tôi khờ dại không lanh
Mẹ đào mẹ chửi mẹ hành xót xa
Công trình mẹ cha tôi, đẻ tôi ra
Gả cho con mẹcòn bù của thêm
Phải thời chồng vợ trọn niềm
Sui gia đi lại ấm êm ở đời
Không nên mỗi đứa mỗi nơi
Tôi ra khỏi cửa để mẹ kiếm nơi sang giàu
Ở chi đây, mẹ mắng trước chửi sau
Ngày nào mẹ cũng cứ nghèo giàu mẹ day!
