Trên trời có đám mây xanh
Có con ngựa bạch chạy quanh gầm trời
Đôi ta muốn lấy nhau chơi
Cái duyên không định, ông trời không se
Những nơi chết dấp bờ tre
Cái duyên cứ định trời se em vào
Ba đồng một sợi chỉ đào
Áo gấm không vá, vá vào áo tơi
Cực lòng thiếp lắm chàng ơi
Biết rằng lên ngược xuống xuôi cũng đành
(Hát Giao Duyên)
Quê Hương, Đất Nước, Con Người, Làng Nghề,Tình Yêu Trai Gái,
Ở đâu đi bán cá con
Ở đâu nung chĩnh, nung lon, nung nồi
Ở đâu gánh đá nung vôi
Ở đâu nấu rượu cho người ta mua
Ở đâu không miếu không chùa
Ở đâu tế lễ rước vua về thờ
Ở đâu thêu quạt thêu cờ
Ở đâu chạm vẽ đồ thờ ống hoa
Ở đâu có lính quan ba
Có dinh quan sáu có tòa quan năm?
Ở nhà sợ mẹ cùng cha
Lẽ đâu tôi dám nguyệt hoa cùng người
Sinh ra trên tổng Đông Ngàn
Không ham vật võ khó làm thân trai
Chẳng về Hội Vật thì thôi,
Về thì đích phải xơi nồi lươn măng.
Đã ăn thì ăn đậu răng,
Lấy năm bảy cọc cho bằng người ta.
Ai ơi, muôn dặm đường xa,
Cái lươn quấn chặt lấy ba măng vòi.
Có trăng nên mới phụ đèn,
Chẳng ngon thề thốt thì liền bến hơi.
Cười ra nước mắt hổ ngươi,
Khen ai khéo đặt nên lời ví xưa.
Còn duyên kẻ đón người đưa,
Hết duyên vắng ngắt như chùa Bà Đanh.
Kìa trai Bồng Lạng bước ra
Hai chân lừng lững như là voi nan.
Tấn phía Bắc, thoái phía Nam
Đất rung, gió cuốn, mây tan rụng rời.
Bập bềnh nghiêng ngả hai vai
Miếng chân nát cẳng, miếng tai tung đầu.
Khom vai núi đổ ngang hầu
Lượn vòng rồng cuốn, cất đầu hổ sa.
Tài này đẹp nổi phong ba
Ấy trai Bồng Lạng sơn hà cậy trông.
Mây giăng trên ngọn non Vồng
Em nhớ thương chồng đứng bến Châu Giang
Bến Châu Giang thuyền ngang sóng ngược
Đỉnh non Vồng mây trước mây sau
Ai về có nhớ lời nhau?
Thuyền này là thuyền chở tiên
Thuyền kia thì chở tài hiền sánh đôi.
Ai mà không xuống thì thôi
Xuống thuyền thì phải thành đôi đến già.
Không xuống thì liệu ở nhà
Xuống thì hát đến trăng tà mới thôi.
Nhất cao là núi Đan Nê
Nhất đông chợ Bản, nhất vui chợ Chùa
Vải chợ Chùa năm quan một tấm
Em mua về dãi phẩm cho tươi
Một năm được mấy tháng vui
Tháng sáu là một, tháng mười là hai
Hôm nay ngày đẹp trời
Chúng con xin ông Cồ
Ông Cồ cho mưa gió
Để làm ruộng làm nương
Ông Cồ giờ ở đâu
Trong nấm mồ chôn sâu
Một mẩu đời bạc mệnh
Hay vừa mới nguội lạnh
Thiện hạ được ngày nay
Nhờ có công ông Cồ
Ông Cồ xin trời mưa
Nhờ ngọn mai cao vút
Ông Cồ xin trời mưa
Nhờ có lửa có khói
Dân làng nổi trống lên
Bị tung bay mặt đất
…
Trời vẫn không chịu mưa
Ông khua chiêng gõ mõ
Rung cả động cây rừng
Bụi bay từ bốn phía
Bỗng trời cao tối lại
Sấm sét nổ ầm vang
Gió nổi cơn như xé
Lốc cuốn bay tung trời
Trời đã đổi cơn mưa
Ruộng đồng mênh mông nước
Lũ tràn qua nơi ở
Nước thở từng đợt hà
Ông Cồ nhìn thấy vậy
Nỗi mừng không kẻ xiết
Dân làng có nước rồi
Thoả lòng như mong ước
(Bài Cầu Mưa Lô Lô)
Quê Hương, Đất Nước, Địa Danh, Thổ Sản, Hiếu Thảo, Tình Yêu Trai Gái,
Ai đi trẩy hội Chùa Hương
Làm ơn gặp khách thập phương hỏi dùm
Mớ rau sắng, quả mơ non
Mơ chua sắn ngọt biết còn thương chăng?
Ai vô Quảng Nam cho tôi gửi mua đôi ba lượng quế
Ai ra ngoài Nghệ cho tôi gởi mua tám chín lượng sâm
Đem về nuôi dưỡng phụ thân
Hai ta đền đáp công ơn sinh thành.
Sông Ngâu, sông Cả, sông Đào,
Ba con sông ấy đổ vào sông Thương.
Con sông sâu, nước dọc đò ngang,
Mình về bên ấy, ta sang bên này.
Đương cơn nước lớn đò đầy…
Sông Ngâu, sông Cả, sông Đào,
Ba con sông ấy đổ vào sông Thương.
Con sông sâu, nước dọc đò ngang,
Mình về bên ấy, ta sang bên này.
Đương cơn nước lớn đò đầy…
Xem kìa Yên Thái như kia
Giếng sâu chín trượng nước thì trong xanh
Đầu chợ Bưởi điếm cầm canh
Người đi kẻ lại như tranh hoạ đồ
Cổng chợ có miếu thờ vua
Đường cái chính xứ lên chùa Thiên Niên…
Ôi mặt trời ở đâu
Hỡi mặt trăng ở đâu
Mặt trời không mọc nữa
Mặt trăng cũng không mọc
Có ai biết vậy đâu
Trời đã làm rơi cả
Xuống hang đá hết rồi
Nếu không bắc thang xuống
Không thể tới đó được
Muốn hái ngọn rau ăn
Nhưng tìm đâu cho thấy…
(Bài Cầu Nắng)
Ngày đêm rất gần nhau
Một ngày bảy mặt trời
Một đêm bảy mặt trăng
Bảy mặt trời có mọc
Không làm được bảy nương
Không cấy được bày ruộng
Bảy ruộng chẳng được nưa
Không đi được bảy ngày
Không ngắt được bảy lá
Bảy lá chết cả bảy
Một ngày trồng bảy giống
Bảy giống chết cả bảy
Gia súc nuôi không được
Nuôi con gì cũng chết
…..
Ôi mặt trời ở đâu
Hỡi mặt trăng ở đâu
Mặt trời không mọc nữa
Mặt trăng cũng không mọc
Có ai biết vậy đâu
Trời đã làm rơi cả
Xuống hang đá hết rồi
Nếu không bắc thang xuống
Không thể tới đó được
Muốn hái ngọn rau ăn
Nhưng tìm đâu cho thấy…
(Mặt trời, mặt trăng - Dân ca cao dao của người Lô Lô)
Thuở chưa có trời đất
Trời đất nằm sát nhau
Mặt hai người nhợt nhạt
Chưa tách rời được nhau
Một hôm mẹ Đất bảo
Có lẽ phải tách ra
Ai nằm trên là bố
Ai nằm dưới là mẹ
Bố Trời nghe nói vậy
Tại sao lại làm thế
Cứ thế này thì sao
Ai mà tách ra được
Mẹ Đất lại năn nỉ
Bố Trời cũng nghe ra
Liền vùng dậy xem sao
Nhưng không sao dậy nổi
Ôi! Làm sao lại thế này
Có ai xui ai khiến
Làm sao lại thế kia
Có ai xúi ai bầy
Sao mà tách được ra
Làm sao rời được ra
Mọi vật xung quanh ta
Chặt như chôn như dính
Ôi! Một vật rất cao to
Tên là Sáng đâu tới
Đặt Trời lên trên đầu
Rồi đội Trời lên cao
Ôi! Đây là nơi nào vậy
Đâu phải là trời cao
Nhìn lên còn xa lắm
Làm sao tới tận cùng
Phải sống nơi lưng chừng
Không muốn sống phải sống
Lên thì làm sao đây
Muốn xuống không xuống nổi
Ôi! Đã tới lưng chừng
Không muốn cũng phải đi
Lấy chân đạp mà đi
Dùng tay cào mà tới
Phải mất mười mấy năm
Vật lộn với gian nan
Cúi đầu không ngoảnh lại
Mới tới nơi cùng trời
Cuộc sống nơi cùng trời
Không biết từ bao lâu
Có ai đếm được ngày
Không ai nhớ được tháng
Dù sống ở trên cao
Cuộc sống buồn làm sao
Bố Trời nhớ Mẹ Đất
Nhưng không sao xuống được
Phải làm thế nào đây
Miệt mài không nản chí
Để tạo ra mặt trăng
Mặt trăng có đây rồi
Trong suốt mười hai năm
Mười hai năm trăng sáng
Trăng sáng soi đường đi
Bố Trời gặp Mẹ Đất.
(Văn kính cáo trời đất - Dân ca của người Lô Lô)
Cột nhà tao đã thử
Gọi tên gỗ đã rồi
Gỗ rừng ta đã dùng
Làm nhà được nhà tốt
Chín gỗ mười cột cứng
Làm cửa được cửa bền
Nhà này thật nhà vững
Nhà hợp nữ hợp nam
Và trong nhà đã xong
Nhà hợp trời hợp đất…
