Quê Hương, Đất Nước,Thiên Nhiên, Hiện Tượng, Thời Gian, Thời Tiết
Tháng Giêng thì nắng hơi hơi
Tháng Hai thì nắng tuyết giời nắng ra
Tháng Ba được trận nắng già
Tháng Tư có nắng nhưng mà nắng non
Tháng Năm nắng đẹp nắng ròn
Tháng Sáu có nắng bóng tròn về trưa
Tháng Bẩy vừa nắng vừa mưa
Tháng Tám còn nắng nhưng chưa ngắn ngày
Tháng Chín nắng ớt, nắng cay
Tháng Mười có nắng nhưng ngày ngắn hơn
Nuôi gà phải chọn giống gà
Gà ri bé giống nhưng mà đẻ mau
Nhất to là giống gà nâu
Lông dầy thịt béo về sau đẻ nhiều
Gà đen chân trắng, mẹ mắng cũng mua
Gà trắng chân chì, mua chi giống ấy.
Hiển Lễ nặn đất nung nồi
Hương Canh làm vại, làng Chồi đan nong
Nội Đồng đan võng bện thừng
Cầu Xây làm gạch Hối Đồng nung vôi
Yên Lạc có bãi sông bồi
Dâu trồng thêm bãi, tằm nuôi thêm nhà...
Dù ai buôn đâu bán đâu
Mười lăm tháng Tám phường trâu sẽ về
Tay cầm chiếc nón Dịch Đồng
Hỏi chàng có biết má hồng em đâu
Nắng mưa chiếc nón đội đầu
Xá nào chàng giữ cho nhau bận lòng
Dù ai buôn đâu bán đâu
Mười lăm tháng Tám phường trâu sẽ về
Tay cầm chiếc nón Dịch Đồng
Hỏi chàng có biết má hồng em đâu
Nắng mưa chiếc nón đội đầu
Xá nào chàng giữ cho nhau bận lòng
Quê Hương, Đia Danh, Con Người, Thời Gian, Chợ Phiên,
Bỏ con bỏ cháu,
Không ai bỏ mồng sáu chợ Dưng
Đầu đình có giếng phong quang
Có cây cổ thụ có hàng nghỉ ngơi
Chợ Dưng mồng sáu tiệc vui
Khắp nơi náo nức về chơi hội làng
Tháng Giêng mồng sáu tiệc vui
Gần xa nô nức đến chơi hội này
Trên mũ áo sắp bày nghi vệ
Dưới nhà trò các nghệ giở ra
Bốn bề đào đỏ chanh chua
Đôi bên hàng xứ giãn ra đánh cờ
Trai tráng lực thi bơi thuyền ván
Gái đang thì đánh dún đu đôi
Trên cầu quan hội ngồi chơi
Dưới thời các vãi các nơi cúng giàng
Từ chợ cho chí trong làng
Tổ tôm xóc đĩa đánh tràn cung mây
Ngày thời đàn ngọt hát hay
Đêm thời chèo hát, leo dây ầm ầm . ..
Quê Hương, Đất Nước, Chống Ngoại Xâm, Con Người, Tình Yêu Trai Gai',
Anh ra đi lính cho làng
Nước mắt ròng ròng nhớ mẹ nhớ cha
Cực vì ông nớ trong tòa
Sức anh đi lính vậy mà phải đi
Ra đi tới rặng Trà Mi
Thấy kẻ thăm con người thăm cháu
Thiếp đi thăm chàng
Đi ra vừa tới ngoài Hàn
Thấy lính đi tập dư ngàn dư trăm
Thiếp thương chàng mới ghé qua thăm
Chàng qua nước bển biết mấy mươi năm chàng về
Thôi thôi em trở lộn về
Nuôi cha với mẹ trọn bề hiếu trung.
Anh ra đi đi lính cho làng
Thượng văn hạ võ làm quan triều đình
Ra đi có tướng có binh
Lên lưng con tuấn mã ra kinh một hồi
Phò vua một dạ trên ngôi
Em tưởng anh có ngãi em ngồi em trông
Hay đâu anh bạc ngãi vong ân
Liệng ra biển Bắc trôi lần biển Đông
Bấy lâu tưởng ngãi vợ chồng
Hay đâu tát nước biển Đông một mình.
Ai đem con én qua sông
Cho nên con én ngồi buồn rỉa lông
Chim khôn quen lấy cái lồng
Cá khôn quen dịch vợ chồng quen hơi
Cá về biển Bắc nghỉ ngơi
Chim dựa gầm trời ngày tháng đinh ninh
Cách xa nhắn một chữ tình
Cảm thương cho bạn một mình bạn ơi.
Tình Yêu Trai Gái, Tán Tỉnh, Thương Nhớ, Trách Móc
Anh ơi giữ đạo tam cang
Dù sanh dù tử cũng giữ cho toàn trước sau
Anh ơi đừng có ham giàu
Tỉ như con chim kêu núi Bắc, con cá sầu biển Đông
Có duyên thì vợ thì chồng
Không duyên ở vậy lập vườn hồng trồng hoa
Hỡi người bạn cũ gần xa
Ham nơi phú quý bỏ nghĩa ta sao đành.
Tư Nghĩa, Cửa Đại là đây
Gành Hàu, núi Quế đã xây nên chùa.
Dưới thời bông súng nở đua,
Ngó lên trên chùa đá đựng, kiểng giăng.
Ngó qua bên xóm Trường An,
Ngó xuống Hòn Sụp, cát vàng soi dương
Công đâu công uổng công thừa (2)
Công đâu gánh nước tưới dừa Tam Quan
Công đâu cổng uổng công hoang
Công đâu gánh nước Tam Quan tưới dừa
Ai về Bình Định ban trưa
Dừng chân uống bát nước dừa Tam Quan.
Nước chảy xuôi con cá buôi lội ngược
Nước chảy ngược con cá mược lội ngang
Thuyền em đậu bến Lại Giang
Sao thuyền anh lại ngược đàng Kim Sơn
Hay anh đem dạ giận hờn
Để cho em chịu cô đơn một mình.
Quy Nhơn có biển, có cầu
Có phố chú Chệt, có lầu ông Tây
Thông ngôn, kí lục lắm thầy
Chân thì giày ống, tay thì ba-toong
Vợ thì đánh phấn thoa son
Nước non còn mất, mất còn không hay.
Tư thế bút mực làm giầu
Trà Lâm mổ lợn, uốn câu làng Dàn
Đúc chì đã có Văn Quan
Kẻ Tướng đi hát kiếm quan tiền dài
Ép dầu đã có Thanh Hoài
Dâu, Tự buôn muối bán ngoài chợ Dâu
Công Hà trồng bí, trồng bầu
Đông Cốc dậm rủi đâu đâu cũng mò.
Ai qua quán Trắng phố Nhồi
Để thương để nhớ cho tôi thế này
Trèo lên cây khế nửa ngày
Ai làm chua xót lòng này khế ơi
Khế héo khế lại mọc chồi
Con dao lá trúc thìa vôi têm trầu
Từ ngày ta phải lòng nhau
Bỏ buôn bỏ bán bỏ giầu chợ phiên
Tình Yêu Trai Gái, Tán Tỉnh, Thương Nhớ, Trách Móc
Ai qua quán Trắng phố Nhồi
Để thương để nhớ cho tôi thế này
Trèo lên cây khế nửa ngày
Ai làm chua xót lòng mày khế ơi
Bây giờ tôi đứng tôi ngồi
Con dao lá trúc bình vôi têm (ăn) trầu
Ở đâu đi bán cá con
Ở đâu nung chĩnh, nung lon, nung nồi
Ở đâu gánh đá nung vôi
Ở đâu nấu rượu cho người ta mua
Ở đâu không miếu không chùa
Ở đâu tế lễ rước vua về thờ
Ở đâu thêu quạt thêu cờ
Ở đâu chạm vẽ đồ thờ ống hoa
Ở đâu có lính quan ba
Có dinh quan sáu có toà quan năm?
– Kẻ Dưng đi bán cá con
Kẻ Cánh nung chĩnh, nung lon, nung nồi
Kẻ Tự gánh đá nung vôi
Kẻ Rau nấu rượu cho người ta mua
Bên Tây không miếu không chùa
An Nam tế lễ rước vua về thờ
Hà Nội thêu quạt thêu cờ
Bắc Ninh chạm vẽ đồ thờ ống hoa
Hải Phòng có lính quan ba
Có dinh quan sáu có toà quan năm.
Tình Yêu Trai Gái, Tán Tỉnh, Khoe Khoang, Khoa Bảng
Nhà anh phúc thọ đời đời
Cha mẹ sinh hạ chín mười con trai
Cũng đều có đức có tài
Ai ai cũng xứng một đời tài hoa
Anh Cả thì đỗ thám hoa
Anh Hai tiến sĩ anh ba tú tài
Anh Tư là quan tỉnh Đoài
Anh Năm dẹp giặc tỉnh ngoài tỉnh trong
Anh Sáu tổng đốc xứ Đông
Anh Bảy án sát ở trong Ninh Bình
Anh Tám tuần phủ Bắc Ninh
Anh Chín tri phủ Quảng Bình gần xa
Anh là em Út trong nhà
Anh đi kén vợ đường xa nước người
Thấy em đẹp nói đẹp cười
Đẹp người đẹp nết lại tươi răng vàng
Vậy nên anh gửi thơ sang
Bởi lòng anh quyết lấy nàng mà thôi
Nón này em sắm ở đâu
Dọc ngang mấy thước, móc khâu mấy lần
Em mà đáp được như thần
Thì anh trả nón đưa chân anh về
– Nón này em sắm chợ Giầu
Dọc ngang thước rưỡi, móc khâu năm đường
Nón này chính ở làng Chuông
Làng Già lợp nón, Khương Thường bán khua
Hà Nội thì tết quai tua
Có hai con bướm đậu vừa xung quanh
Tứ bề nghiêng nón chạy quanh
Ở giữa con bướm là hình ông trăng
Nón này em sắm tiền trăm
Ai trông cái nón ba tầm cũng ưa
Nón này che nắng che mưa
Nón này để đội cho vừa đôi ta
Nón này khâu những móc già
Em đi thử nón đã ba năm chầy
Muốn em chung mẹ chung thầy
Thì anh đưa cái nón này em xin.
Nhớ đời thứ sáu Hùng Vương
Ân sai hăm tám tướng cường ngũ nhung
Xâm cương cậy thế khỏe hùng
Kéo sang đóng chặt một vùng Vũ Ninh
Trời cho thánh tướng giáng sinh
Giáng về Phù Đổng ẩn hình ai hay
Mới lên ba tuổi thơ ngây
Thấy vua cầu tướng ngày rày ra quân
Gọi sứ phán bảo ân cần
Gươm vàng, ngựa sắt đề quân tức thì
Thánh vương khi ấy ra uy
Nửa ngày sấm sét, tứ bề giặc tan
Áo thiêng gửi lại Linh san
Thoắt đà thoát nợ trần hoàn lên tiên
Miếu đền còn dấu cố viên
Sử xanh, bia đá tiếng truyền tự xưa (Vè Thánh Gióng)
Chơi cho nước Hán sang Hồ
Nước Tần sang Sở, nước Ngô sang Lào
Chơi cho chín trận mưa rào
Một trăm trái núi lọt vào trôn kim
Chơi cho bong bóng thì chìm
Đá bia thì nổi gỗ lim mập mờ
Chơi cho bể cạn sông khô
Căng buồm xuôi gió Hán Hồ gặp nhau
Chơi cho sông Lục sáu đầu
Cạn sông hết nước giồng mầu giữa sông
Chơi cho con ốc có sừng
Con lươn có vẩy mới ngừng đi chơi.
Mồng năm chợ Ó
Quan họ dồn về
Hội vui lắm lắm
Chưa kịp đi tắm
Chưa kịp gội đầu
Trầu chửa kịp têm
Cau chưa kịp bổ
Miếng lành, miếng sổ
Miếng lại quên vôi
Người có yêu tôi
Thì người cầm lấy
Các anh đứng đấy
Thầy mẹ đứng đâu?
Mời lại xơi trầu
Mừng cho dâu mới
Mặt trời đã tối
Đám hội đã tàn
Ai có hồng nhan
Mang ra chơi hội
Dưới sông múa rối
Trên bãi trồng vừng
Một đấu, một thưng
Bằng nhau như tiện
Như tiện như tề
Kẻo thế gian chê
Chồng cao vợ thấp!
(Vè Mồng năm chợ Ó)