Home T́m Ca Dao Trang Chủ Toàn Bộ Danh Mục e-Cadao English

Thư Mục

 
Lời Phi Lộ
Lời Giới Thiệu
Cách Sử Dụng
Dẫn Giải
Diêu Dụng
Cảm Nghĩ
 
Ẩm Thực
Chợ Quê
Cội Nguồn
Cổ Tích
Lễ Hội
Lịch Sử
Ngôn Ngữ
Nhân Vật Nữ
Nhạc Cụ Việt Nam
Phong Tục Tập Quán
Quê Ta
Tiền Tệ Việt Nam
Tiểu Luận
Văn Minh Cổ
Vui Ca Dao
 
Trang Nhạc Dân Ca
 
Trang Chủ
 

 
 

 

 
  Nhớ   Tô Bún Ḅ  Chân Lư

Đỗ   Thiên Như   

Tôi bước xuống phi trường Đà Nẵng đang mưa  nhẹ hạt và có lẻ hơi lạnh đối với người ở đây v́ ai nấy cũng đều mặc áo len. Riêng vợ chồng tôi th́ cảm thấy thời tiếc mát mẻ và dể chịu hơn những ngày vừa qua ở Sàig̣n. Hơn nữa chúng tôi mới từ giă cái khí hậu  mùa đông của Bắc Mỹ th́  thời tiết 20oC (70oF) là quá lư tưởng cho ḿnh rồi.

Sao bao năm xa cách, bà con bạn bè đến đón tại phi trường rất đông và ai cũng đi về khách sạn Tiên Sa là nơi chúng tôi sẽ tạm trú trong những ngày ở Đà Nẵng . Tay bắt mặt mừng cười vui rộn ră cho đến khuya. Người khách cuối cùng rời khách sạn vừa lúc đồng hồ điểm 12 giờ. Bây giờ tôi mới chợt tỉnh là ḿnh chưa ăn cơm tối nhưng làm sao mà kiếm được thức ăn trong lúc này. Nhà hàng ăn của khách sạn đă đóng cửa từ lâu. Đèn hành lang chỉ c̣n tờ mờ sáng. Tôi bèn rón rén bước xuống lầu một. Viên chức trực khách sạn đang ngồi ở một góc của pḥng tiếp tân để xem TV một ḿnh. Tôi mừng quá và hy vọng thế nào cũng t́m được một giải pháp cho sự khủng hoảng dạ dày của chúng tôi.  Tôi bèn hỏi nhỏ anh ta có nơi nào c̣n bán thức ăn gần đây không. Anh nhă nhặn trả lời: Thưa chú giờ này th́ khuya quá rồi mà trời lại mưa nên các cửa hàng ăn đều đóng cửa. Chú thử bước ra ngoài đi bộ một khoảng đến góc đường Phan Đ́nh Phùng và đường Trần Phú (Độc Lập cũ) may ra có gánh bún ḅ c̣n bán ế. Tôi trở lại pḥng cho nhà tôi biết dự định của ḿnh trước khi rời khách sạn.

   Theo lời chỉ dẩn, tôi rảo bước trên lề đại lộ Bạch Đằng dọc theo bờ sông Hàn dưới hàng phượng vĩ chưa có hoa. Mưa nhẹ hạt rơi trên áo. Một vài chiếc xe thồ cặp theo lề đường mời gọi nhưng tôi từ chối v́ quảng đường đang đi tới cũng không bao xa. Tôi đi ngang qua môt quán cà phê chỉ c̣n một vài người khách thưa thớt ngồi nghe nhạc Trịnh Công Sơn với tiếng hát Khánh Ly dưới ánh đèn néon mờ ảo. Vừa rẻ qua ngả tư đường Phan Đ́nh Phùng, mắt tôi hướng về đàng xa. Quăng đường gần đến ngă tư Trần Phú hơi dốc ngược, cây cối hai bên um tùm. Tôi cố gắng bước mạnh hơn và ḷng đầy hy vọng. Thấp thoáng một điểm sáng nhỏ của ánh đèn băo hiện ra trước mặt  ở phía bên kia đường. Tôi thầm nhủ "Chân Lư đây rồi".

   Ư tưởng này đưa hồn tôi trở về khung trời cũ với những ngày lên Đà Lạt thăm fiancée của tôi. Đà  Lạt về đêm sương mù bao phủ từ  trong các rừng thông lan ra các đường phố. Tại nơi  đây, một trong những cái thú vị nhất mỗi khi gặp nhau là   cùng thả bộ xuống đồi để ăn phở gánh ở một góc đường vào nửa khuya. Từ nhà chúng tôi  phải đi khoảng gần một cây số trên đường đất ven đồi trong bầu không khí lạnh lẽo và sương mù dày đặc che kín không gian. Cái cảm giác sung sướng với  những bước đi bên nhau đă đành, chúng tôi càng sung sướng hơn khi t́m thấy được ánh đèn băo của gánh phở le lói đàng xa thấp thoáng trong sương mù.  Đứng cạnh bên ḷ lửa  vừa rực đỏ vừa để đun nóng nồi nước lèo mà c̣n sưởi ấm ḷng thực khách trong khi chờ đợi tô phở chúng tôi nh́n nhau mà  thầm cảm ơn bác hàng phở đă tạo cho ḿnh có được những khoảnh khắc hạnh phúc này. Cứ mỗi lần đi ăn phở như thế, chúng tôi gọi là: "Đi t́m Chân-Lư".

 Trở về với thực tại. Ánh đèn băo của gánh bún ḅ bây 

giờ càng quan trọng hơn v́ nó giải quyết được sự cần thiết cấp bách của tôi. Vừa thấy tôi bước đến th́ một thanh niên khoảng 20 tuổi   tươi cười mời tôi   với giọng Huế: "Mời chú ngồi xuống đây"  và đặt chiếc ghế  nhựa giống như chiếc ghế đồ chơi của trẻ con trước mặt tôi. Tiếp  theo một giọng Huế nhỏ nhẹ ngọt ngào của một thiếu nữ đang ngồi bận  rộn  bên nồi bún mời   tiếp: "Mời chú ăn dùm con một  tô. Bún giờ này ngon lắm chú ạ".  

    Tôi  nghĩ  là cô ta đă nói lên một sự kiện thành thật v́ tôi đă biết nước lèo của những tô bún cuối cùng trong nồi bao giờ cũng đậm đà hơn cả. Tôi đoán chừng cô ta là em gái của chàng thanh niên   kia v́ dáng dấp cô nhỏ bé,  tuổi  cô khoảng 15 hay 16. Tôi từ từ ngồi nhè nhẹ xuống  chiếc  ghế khẳng khiu và đồng thời nhún nhún hai đầu  gối để  nghe ngóng thử 4 chân ghế có đủ vững vàng cho tấm thân cả ngày mệt mỏi của tôi không. Đáp lời mời của cô hàng bún, tôi cho cô biết là tôi không thể ngồi ăn ở đây được. Nếu đang ở  Hoa-Kỳ th́ tôi chỉ cần nói là tôi muốn  mua hai tô bún  "to go". Nhưng trường hợp của tôi ở đây  phức tạp hơn. Tôi không nói cho cô biết tôi từ đâu lại và đang ở đâu. Tôi chỉ giải thích  cho cô ta  rơ là có một người đang chờ tôi đem bún về nhưng lại không có đũa và tô để mà ăn. Cuối cùng cô vui ḷng bán cho  tôi 2 cái tô lành lặn và hai đôi  đũa  mới nhất cô vừa chọn trong b́nh ống tre. Đây  là  hậu thân của những chiếc đũa kẹp đôi theo kiểu Nhật-Bản  được  thải ra sau khi thực khách đă dùng một lần tại  các  nhà  hàng lớn. Những miếng thịt ḅ,  thịt heo và  chả lọn chỉ được thái ra khi có khách  gọi chứ không  được thái sẵn bỏ chung trong nồi bún   như  những nơi khác.  Bún, rau, thịt, hành mỗi thứ đều   được  gói riêng  từng túi nylon. Riêng nước bún được đổ vào trong  một túi nylon mới đặc biệt dày hơn  để có thể chịu được  sức nóng. Tất cả được bỏ chung vào  một túi lớn có  quai xách cho tôi. Cô cũng  nói cho tôi biết là thường mọi ngày đến 11 giờ  là cô  bán xong nồi bún. Nhưng hôm nay trời mưa nên vắng khách và giờ này cô vẫn c̣n ngồi tại đây.   Tôi nghĩ thầm trong dạ: Cái không may của cô hàng bún là cái  may mắn của ḿnh. Khách lúc bấy giờ ngoài tôi  ra chỉ có một người đàn bà  và môt người   đàn ông lái xe taxi. Chiếc   taxi đang tắt máy đậu bên lề đường. Khi tính tiền cô  chỉ đ̣i tôi   có 15 ngàn đồng (giá trị bằng 1 dollar). Tôi   không cảm thấy mừng vui v́ thấy cái  giá quá rẻ mà trái lại ngạc nhiên và  chạnh ḷng cho cái lợi tức nhỏ bé của cô hàng  bún.  Tôi móc bóp đưa 20 chục ngàn đồng Việt Nam.  Cô nhận tiền bằng hai tay và cảm ơn tôi với   một cử chỉ  rất nhă nhặng. Tôi đứng dậy chào cô hàng   bún và ra về. Tôi   rảo bước đi nhanh mà ḷng  thật phơi phới với cái hương vị quê nhà trong  tay ḿnh.
           
     Về lại khách sạn. Việc đầu tiên phải làm là nhà tôi rửa lại 2 cái tô và  2 đôi đũa thật sạch sẽ và bày biện hai tô bún ḅ Huế ra một cách trang trọng như thường ngày ở nhà nhưng với tốc độ nhanh   hơn v́ dạ dày đang thôi thúc.  Mùi chua của bún tươi cho ḿnh cái cảm thấy   ngay cái vị quê hương. Những lát thịt ḅ nho nhỏ có bám một chút mỡ  vàng, thêm  vào những miếng  thịt  heo nạc trắng trẻo dính theo một đựng da trong veo được thái  mỏng vuông vức và mấy miếng   chả lọn thơm phức. Mùi thơm của những cọng hành và ng̣ ở đây thâm trầm hơn hàng ng̣ ở Mỹ. Nước lèo có lẫn lộn nước  màu được đổ vào tô bún sau cùng. Mấy trái  ớt ch́a vôi màu   xanh tươi cũng không thiếu mặt bên cạnh. Có ǵ   hạnh phúc  hơn cho con người "buồn ngủ mà gặp chiếu manh".  Chúng tôi mỗi người dùng một cái muỗng cà phê nhựa có đem theo từ Mỹ nếm thử nước lèo. Nước bún   đang từ từ thấm qua thực quản th́  hai cặp mắt của thực khách   đă mở tṛn to nh́n nhau gật gù với một nụ cười   không  lên tiếng nhưng thật hoan hỉ trước khi thốt nên   lời:
"Ngon tuyệt! Hơn hai mươi năm trời bây giờ mới t́m lại được Chân Lư".
         
    Chúng tôi lưu lại Đà Nẵng 12 ngày. Từ Hội An ra đến Huế, Quảng Trị, nơi nào chúng tôi cũng t́m thưởng thức lại những món ăn ưa thích quen  thuộc của thời   trước 75. Riêng món bún ḅ Huế th́ không có nơi nào  ngon bằng tô bún ḅ "Chân   Lư" này cả. Chúng tôi đâm ra nghiền. Cứ cách một đêm th́ tôi lại rảo bước  đến thăm ngă tư Trần Phú và Phan Đ́nh Phùng một lần để mang về 2 tô bún ḅ đặc biệt  như thường lệ. Giá tổng cộng chỉ có 15 ngàn đồng, nhưng tôi luôn luôn trả cho cô  hàng bún 20 ngàn. Có lần cô cảm ơn và  nói với một giọng cảm động:
"Lần nào chú cũng cho con thêm  tiền cả". Có khi vừa gặp tôi trở lại   th́ cô chào hàng bằng một câu: "Đêm  hôm qua con chọn một miếng thịt ngon để dành cho chú mà không thấy chú đến".
        
    Đêm cuối cùng ở Đà Nẵng tôi trở lại mua bún ḅ thêm một lần nữa. Tôi nghĩ rằng tôi phải nói cho cô biết là tôi sẽ rời khỏi nơi này  v́ tôi không muốn cô để dành miếng thịt ngon chờ đợi người thực khách đặc biệt không bao giờ   trở  lại. Tôi bèn nói với cô:
"Ngày mai nếu cháu không thấy chú đến nghĩa là chú đă đi xa rồi...". Tôi bỏ lửng câu nói nửa chừng và đứng dậy ra về. Trời Đà Nẵng đêm nay không có mưa. Gió biển thổi nhẹ lưót qua mấy hàng dương liễu ŕ rào trên đường về khách sạn. Tôi bỗng thấy ḷng se lại và bâng khuâng. H́nh ảnh cô hàng bún và những tô bún ḅ  bốc khói bên cạnh chiếc nồi bầu bằng nhôm đă móp méo trăm chiều đồng hóa với quê hương nghèo khó của  tôi, dựng lên một bức tranh đậm nét  trong ḷng   người khách ly hương.
         
     Trở vào Saigon chúng tôi ở thêm vài tuần  nữa. Nhân một hôm gặp lại vợ chồng anh bạn thân, tôi đem câu chuyện ăn bún ḅ gánh ở Đà Nẵng ra kể. Anh rất thích thú nghe và ghi nhớ địa điểm cẩn thận. Ngày hôm sau hai vợ chồng anh ra Đà Nẵng v́ công vụ và hứa với tôi rằng anh sẽ t́m đến cô hàng bún ḅ. Khi trở lại Saigon anh vội vă đến gặp tôi ngay để kể lại câu chuyện vợ chồng anh đă đi ăn bún ḅ. Anh đến ngă tư Trần Phú và Phan Đ́nh Phùng  và ngồi trên chiếc ghế nhựa mà tôi đă ngồi. Anh không làm cái việc mua đem về nhà như tôi mà trái lại ngồi ăn tại chỗ. Anh đồng ư hoàn toàn với tôi về hương vị đặc sắc của tô bún ḅ Chân Lư mà tôi đă kể với anh. Anh lại c̣n cho tôi biết thêm về lư lịch của cô hàng bún. Cô ta đă 21 tuổi chứ không phải 15 hay 16 như tôi đă đoán.   Cô đă có chồng và một đứa con. Chồng cô là người thanh niên mà tôi đă  gặp. Người chồng luôn luôn có mặt bên cạnh để tiếp khách và giúp đỡ cô. Gịng họ cô đă 4 đời làm nghề bán bún ḅ gánh. Cô là nguời thuộc thế hệ thứ tư. Bà Nội của cô  là Bà Nghi có gánh bún ḅ nổi tiếng bên gốc cây bàng ở bờ sông Hàn đối diện với  Câu-lạc-bộ thể thao trong thời thập niên 50-60.
         
     Nghe kể đến đây ḷng tôi cảm thấy như ḿnh đang  t́m lại được h́nh ảnh thân thương của thời niên thiếu đă quên lăng từ lâu.  Ngày ấy tôi   c̣n là một cậu học tṛ mới bước chân vào ngưỡng cửa trung học. Tôi rất thích  ăn bún ḅ của Bà Nghi đến  nỗi mỗi lần có dự tính đi ăn là tôi sung sướng cả ngày. Tôi nhịn ăn trưa để cho dạ dày thật đói.  Đợi đến 4-5 giờ chiều cùng với một vài  người bạn lái xe đạp đến dưới cây bàng. Lẽ dĩ nhiên tô bún của thực khách học tṛ th́ thường thường nhỏ hơn, có  khi không đủ tiền để có được một miếng gị heo, nhưng bao giờ tôi  cũng hoàn toàn thỏa măn với cái hương vị vô cùng đậm đà đặc biệt của nó.  Những người sành điệu bao giờ cũng cho là bún ḅ ở  Đà Nẵng ngon hơn ở Huế. Bún Bà Nghi đuợc công   nhận là ngon nhất trong tất cả cá quán bún ḅ Huế tại Đà Nẵng lúc bấy giờ. Tô bún ḅ Huế phải thật nóng và cay th́ mới ngon. Nhưng ăn nóng và cay mà ngồi dưới mái quán chật chội th́  làm sao bằng ngồi ngoài lộ thiên bên cạnh bờ sông,  vừa thưởng thức tô bún ḅ ưng ư vừa đón  nhận luồng gió  biển nhè nhẹ thổi qua vầng trán đan tươm tướp mồ hôi.
         
    Tôi thường có thói quen là mỗi lần sau khi ăn  xong tô bún ḅ của Bà Nghi th́ ngả lưng dựa và gốc cây bàng nh́n qua sông Hàn  rộng lớn dẫn ra biển cả mênh mông. Những chiếc thuyền đánh cá đang giương buồm bắt đầu xuôi gịng vượt ra biển khơi chuẩn bị cho cuộc hành tŕnh của họ.  Chính lúc bấy giờ ḷng tôi cảm thấy xao xuyến lạ thường. Tôi hay ngồi như thế thật lâu.  Tôi mơ mộng đến một miền đất xa lạ bên kia bờ đại dương...
         
    Giờ đây tôi thật sự đă quên đi nhiều chuyện thế  t́nh trong quá khứ của đời tôi. Tôi đă   thực hiện được những chuyến viễn du qua nhiều vùng đất lạ. Tôi  đă thấy được những hào quang rực rỡ của các kinh thành tràn ngập  ánh sáng, và tôi cũng đă nếm đủ các sơn hào hải vị của tất cả những nơi tôi  đă từng đặt chân  đến. Nhưng cái h́nh ảnh và hương vị đậm đà thâm trầm của tô bún  ḅ Huế bên bờ sông Hàn bao giờ cũng chiếm một vị thế đặc biệt nhất trong ḷng tôi
         
   
Đỗ Thiên Như 

 

Sưu Tầm Tài Liệu và Web Design

  Hà Phương Hoài

Hỗ Trợ Kỹ Thuật

Hoàng Vân, Julia Nguyễn

Web Database

Nguyễn Hoàng Dũng
Xin vui ḷng liên lạc với  haphuonghoai@gmail.com về tất cả những ǵ liên quan đến trang web nầy
Copyright © 2003 Trang Ca Dao và Tục Ngữ
Last modified: 10/19/17